استان سیستان و بلوچستان در یک منطقه گرمسیری قرار گرفته است و به‌همین دلیل مناسب‌ترین زمان برای سفر به این استان، فصل پاییز و زمستان می‌باشد. فصل تابستان، به دلیل گرم بودن هوا، ممکن است سفر را کمی سخت کرده و رمقی برای گشت و گذار باقی نگذارد.

در چابهار همان‌طور که از اسمش مشخص است، در طول سال آب و هوایی معتدل و بهاری نسبت به سایر مناطق جنوبی کشور دارد و با داشتن جاذبه‌های گردشگری فراوانی که در خود جای داده می‌تواند یکی از بهترین مقاصد سفر برای گردشگران باشد. در این مقاله با ۱0جاذبه گردشگری چابهار که جزء اصلی‌ترین دیدنی‌های چابهار هستند آشنا خواهیم شد. علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و مناطق طبیعی، قطعا جذب این بندر زیبا خواهند شد.

تالاب لیپار چابهار

در طول جاده ساحلی چابهار به بندر گواتر تالابی وجود دارد، که رنگ صورتی آن هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. افراد بومی و محلی چابهار این تالاب را اولین جاذبه گردشگری چابهار می‌دانند. تالاب لیپار، ذهنیت شما را از تالاب و رنگ آن تغییر خواهد داد. تالاب لیپار تنها تالاب صورتی در ایران است و جزء چهار تالاب صورتی در دنیا می‌باشد.

رنگ زیبای تالاب به‌دلیل وجود باکتری و پلانکتون‌های گیاهی قرمز رنگی است، که در این تالاب زندگی می‌کنند. زیبایی این تالاب تنها رنگ صورتی آن نیست، بلکه اکوسیستم فوق‌العاده تالاب، پناهگاه امنی برای پوشش گیاهی متفاوت و جانوری منطقه است.

زیستگاه پرندگانی مانند فلامینگو، عقاب دشتی، خوتکا، دلیجه، طاووسک، تیهو، چنگر و کشیم که در تالاب دیده می‌شوند منظره چشم‌نوازی را به‌عرصه نمایش درآوردند که زیبایی تالاب را دوچندان کرده است. این تالاب در ۱۵کیلومتری شرق چابهار در حوالی روستای رمین و در مسیر جاده ساحلی چابهار به گواتر قرار دارد.

کوه‌های مینیاتوری یا مریخی

بازدید از کوه‌های مینیاتوری یا مریخی چابهار، حس و حال فیلم‌های فضایی مثل سیاره سرخ را به گردشگران القا می‌کند، انگار که گویی این کوه‌های مینیاتوری را از سیاره مریخ به زمین آورده‌اند. به‌همین دلیل نام آنها را کوه‌های مریخی نامیده‌اند. این کوه‌ها هیچ شباهتی به کوه‌های زمینی ندارند. کوه‌های مینیاتوری به‌قدری ظریف و زیبا هستند که گویی طبیعت، قلم بدست گرفته و با ظرافت تمام این کوه‌ها را طراحی کرده است.

عامل فرسایش، به این کوه‌های رسوبی شکلی خاص و متفاوت داده است. شبیه به این کوه‌ها را در ایالت داکوتای آمریکای جنوبی نیز می‌توان دید که رفتن به آنجا برای همه مقدور نخواهد بود. اما نمونه کاملا مشابه آن، در جنوب کشور خودمان چابهار وجود دارد. حدود پنجاه کیلومتر پس از چابهار در نزدیکی روستای گواتر، این کوه‌ها قرار گرفته‌اند.

برای تماشای کوه‌ها و رفتن به این منطقه زیبا، باید با تجهیزات کامل سنگ‌نوردی به این منطقه کوهستانی رفت. این کوه‌های مینیاتوری یا مریخی پس از جنگل‌های حرا از مهم‌ترین و اصلی‌ترین جاذبه گردشگری چابهار به‌حساب می‌آیند. در نگاه اول شکل و ترتیب این کوه‌های کوچک و ظریف، که چگونه کنار هم قرار گرفته‌اند گردشگران را آنقدر متعجب خواهد کرد که گویی بر روی زمین نیستند.

کوه‌های گِل افشان

در طبیعت آن‌گونه است که از چشمه‌ها آب جاری می‌شود، اما در یک منطقه از چابهار، چشمه‌ها به جای آب گِل‌ افشان هستند. گِل افشان‌ها برروی کره زمین زیاد دیده شده اما بزرگ‌ترین گِل‌ افشان دنیا در چابهار قرار دارد که ارتفاع آن ۵۰۰ متر است که به آن کوه گِل‌ افشان نیز گفته می‌شود. چرا که پس از جاری شدن گِل‌ها، روی هم انباشته شده و شبیه به کوه گِل می‌شوند.

این کوه‌ها شبیه کوه‌های آتشفشانی به جای مواد مذاب، گِلی به رنگ خاکستری از درون خود خارج می‌کنند. در فاصله‌های زمانی مختلف، گِل از چشمه‌ها بیرون می‌زند و صدایی مانند ترکیدن حباب دارد. در بعضی از فصل‌ها، بعضی گِل افشان‌ها خاموش و بعضی دیگر فعال می‌شوند. افراد بومی و محلی با این گِل‌ها حمام گل می‌گیرند، و اعتقاد دارند که خاصیت درمانی دارد و برای درمان دردهایی مانند درد مفاصل، ستون فقرات و بیمارهای عصبی تاثیرگذار است.

برای بازدید از اصلی‌ترین گِل‌فشان چابهار باید به بندر تنگ در کنارک بروید. مجموعه‌ای از کوه‌هایی به اندازه‌ها‌ی متفاوت، مشاهده خواهید کرد که در صورت نباریدن باران، می‌توان از کوه‌ها بالا رفت. در قله‌ی کوه، چاله‌ای حدود نیم تا یک و نیم متر وجود دارد، که گِل این چاله را پوشانده است و در فاصله زمانی متفاوت با صدایی شبیه به ترکیدن حباب یا شلیک گلوله، مقداری گِل از چاله خارج و به اطراف پراکنده می‌شود.

این کوه‌ها در طول سال‌های متمادی بر اثر فعالیت گل افشان‌ها بوجود آمده‌اند. این مجموعه کوه‌های گِل افشان، به‌عنوان بهترین جاذبه گردشگری چابهار بوده که باید در برنامه بازدید از جاهای دیدنی چابهار قرار گیرد. این کوه‌ها در فاصله ۱۰۰ کیلومتری بندر چابهار قرار دارند.

جنگل‌ حرا

جاذبه‌های گردشگری چابهار بسیار زیاد و یکی از یکی دیگر، جذاب‌تر و دیدنی‌تر است. جنگل‌ حرا به‌عنوان شگفت‌انگیزترین جاذبه گردشگری چابهار، در خلیج گواتر قرار دارد. خلیج گواتر، مرز بین ایران و کشور پاکستان است که به نوعی آخر چابهار می‌باشد. به‌همین خاطر قایق‌رانان این منطقه، کاملا به این مسئله واقف هستند که نباید وارد مرز پاکستان شوند.

در خلیج گواتر علاوه بر زیبایی روز دریا و سرخی غروب آن که می‌توان عکسهای زیبا و خارق‌العاده‌ای گرفت، وجود جنگل‌ حرا، زیبایی این منطقه را چندین برابر کرده است. جاذبه‌های گردشگری این منطقه متفاوت و قانون‌شکن هستند مانند جنگل‌ حرا که بر خلاف انتظار، برای بازدید از این جاذبه گردشگری چابهار باید دل به دریا زد. قایق‌های محلی، گردشگران را به دل جنگل‌ حرا می‌برند.

مشابه این جنگل در قشم نیز وجود دارد. این درختان همیشه سبز در مرداب‌های نواحی گرم رشد می‌کنند و بسته به شرایط بین پنج تا ده متر قد می‌کشند. خلیج گواتر به‌خاطر داشتن جنگل‌ حرا در یک منطقه محافظت شده قرار دارد. این جاذبه گردشگری چابهار یکی از چشم‌نوازترین مکان‌های دیدنی این منطقه می‌باشد.

نحوه تکثیر درختان جنگل حرا بسیار جالب و شگفت‌انگیز است به این‌گونه است که بذر درختان حرا، بر روی درختان ماده رشد می‌کنند و تا زمان معینی روی آن درخت‌ها باقی می‌مانند و پس از آن، از درخت جدا شده و به دریا افتاده و در آنجا ریشه می‌کنند.

در فصل بهار و پاییز، درختان جنگل حرا گل می‌دهند و منظره بسیار زیبا و دیدنی را به نمایش می‌گذارند. برای دیدن این صحنه تماشایی، می‌توان ایام نوروز به این منطقه از کشور سفر کرد چرا که این جنگل‌ها در کشور بسیار انگشت‌شمار هستند و تنها در جنوب ایران قرار دارند. در سفر به چابهار بازدید از این جنگل‌ تماشایی را از قلم نیاندازید.

جنگل‌های حرا، زیستگاه پرندگانی همچون فلامینگو، مرغ ماهی‌خوار و عقاب است که لانه خود را بر روی نوک درختان ساخته‌اند. این منظره، زیبایی بسیاری دارد اما تماشای این جاذبه گردشگری چابهار در کنار مردم بومی و خونگرم روستای گواتر، لذت آن را چندین برابر می‌کند.

شغل مردم روستای گواتر، حصیربافی و ماهی‌گیری است و مهم‌ترین هنر مردم این روستا، مهمان‌نوازی از گردشگرانی است که به این منطقه سفر کرده‌اند. برای لذت بردن از این منطقه زیبا، بهتر است روز را برای بازدید انتخاب کرده و در صورت تمایل، شب را در خانه‌های بوم‌گردی روستای گواتر سپری کرد.

موزه محلی چابهار

ساختمان فرمانداری قدیم چابهار، یادگار به‌جا مانده از دوران قاجار است که امروزه به موزه محلی چابهار، تغییر کاربری داده است. این ساختمان دارای دو طبقه بوده که در طبقه اول، اشیای تاریخی از دوره‌های متفاوت تاریخی که در قسمت‌های مختلف منطقه کشف شده، نگهداری و به نمایش گذاشته شده است. در طبقه دوم هم موزه مردم شناسی و اسناد و کتب تاریخی را مشاهده خواهید کرد. بازدید از این جاذبه گردشگری چابهار برای دوست‌داران تاریخ، بسیار جذاب و دل‌نشین خواهد بود.

بندر و ساحل بریس

بندر بریس یکی از مهم‌ترین بنادر صیادی برای افراد بومی چابهار است که بیش از ۲۰۰ سال است در این منطقه به صید ماهی مشغول هستند و دست‌رنج‌ خود را در ساحل این بندر به‌فروش می‌رسانند. شیر ماهی، ماهی شوریده، حلوا ماهی و میگو از بیشترین ماهی‌های صید شده در این بندر است.

کشتی‌ها و لنج‌های بسیاری در این بندر، لنگر می‌اندازند. بندر بریس در نقطه صفر مرزی قرار دارد و آخرین بندر چابهار می‌باشد. بندر بریس را کوه‌های مریخی چابهار و دریای عمان احاطه کرده است و این یکی از دلایلی است که گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. از شمال به کوه‌های مریخی و از مغرب و جنوب، به دریای عمان منتهی شده است. به‌همین دلیل مسیر این جاده، بسیار زیبا و جذاب است چرا که در یک طرف جاده دریای عمان و طرف دیگر کوه‌های مریخی قرار گرفته است.

وجود قایق‌های صیادی در میان آب‌های دریای عمان، یکی از دلایل محبوبیت این بندر به‌شمار می‌رود. یک دریای آرام و بدون آشفتگی و تلاطم، مرغ های دریایی که بر فراز دریا آواز می‌خوانند از جلوه‌های زیبا و تماشایی این جاذبه گردشگری چابهار است. تماشای غروب آفتاب از بالای صخره بریس، بسیار زیبا و دل‌انگیز خواهد بود اما باید دقت لازم را داشت چرا که صخره‌های مرجانی بریس، ایمنی کامل را ندارند.

فواره بلوچستان

فواره بلوچستان به‌عنوان پرهیجان‌ترین جاذبه گردشگری چابهار، اتفاقی نادر بوده که دست‌خوش طبیعت می‌باشد. این فواره یک پدیده کم‌نظیر است که در دریا رخ می‌دهد و دیدن این منظره می‌تواند هر تماشاگری را محو خود کند. این فواره زیبا در اثر برخورد آب با صخره‌های سنگی به‌وجود می‌آید. چاله‌های بوجود آمده در زیر صخره‌ها سبب می‌شود که آب دریا با شدت زیاد و همانند یک ‌فواره بلند و تماشایی بیرون بزند و در آسمان برقص درآید. شاید کوه، دریا و جنگل را درجای دیگری ببینید اما فواره بلوچستان را هیچ جایی دیگری پیدا نخواهید کرد.

ساحل فیتوپلانگتون‌ها

ساحل شب‌تاب یا ساحل نورانی به عنوان خاص‌ترین جاذبه گردشگری چابهار به‌شمار می‌رود. مشابه این ساحل در مالدیو نیز وجود دارد. بعد از غروب خورشید هنگامی که هوا تاریک می‌شود، این ساحل دریا درخشان و نورانی شده و تاریک‌تر شدن هوا، آن را نورانی‌تر خواهد کرد.

دلیل به وجود آمدن این ساحل نورانی، فیتوپلانگتون‌های موجود در ساحل است. با آمدن فیتوپلانگتون‌ها به ساحل دریا، این صحنه خارق‌العاده به‌وجود می‌‌آید که در هرجایی دیده نمی‌شود. فیتوپلانگتون‌ها یک ساحل آبی‌رنگ و بسیار زیبا را به نمایش می‌گذارند.

سواحل مکران

خط ساحلی دریای عمان را می‌توان به‌عنوان یک جاذبه گردشگری چابهار قلمداد کرد. خط ساحلی دریای عمان که از جنوب شرق کشور شروع شده و تا جنوب غرب پاکستان ادامه‌دار است را ساحل مکران می‌نامند. تنها بندر اقیانوسی ایران، در چابهار قرار دارد و به‌همین خاطر دسترسی به این ساحل تماشایی راحت شده که یکی از مناطق دیدنی چابهار است.

گردشگران به‌خاطر وجود کوه‌های کویر در کنار دریا، جذب این منطقه بکر می‌شوند. لاک‌پشت‌های آبزی از اواخر بهار تا اواسط پاییز به ساحل می‌آیند تا برروی زمین تخم‌گذاری کنند. اکثر لاک‌پشت‌های ساحل، منقار عقابی هستند و وجودشان در ساحل، تصویری زیبا را خلق می‌کند.

زیستگاه تمساح گاندو

در حوالی چابهار گونه‌های جانوری و گیاهی فراوانی وجود دارد. ۷/۹ درصد از سیستان و بلوچستان تحت پوشش حفاظت شده، قرار دارد. به‌همین دلیل به این استان، عنوان بهشت جانوری کشور نیز داده‌اند. در منطقه باهکوتِ چابهار، تمساح پوزه کوتاه گاندو، از مهم‌ترین جانوارنی است که در این منطقه زندگی می‌کند اما در کنار این تمساح، جانوران دیگری مانند سنجاب بلوچی و خرس سیاه نیز در این محدوده زندگی می‌کنند.

نام این منطقه باهوکلات است که به اسم تمساح گاندو، که در این منطقه زندگی می‌کند تغییر نام پیدا کرده است. محل زندگی گاندوها در دو رودخانه کاجو و سرباز می‌باشد. برای دیدن این گاندوها نباید از محدوده حافظت شده، جلوتر رفت.

در این منطقه شاهد گونه‌های متنوع گیاهی نیز خواهید بود که در این بین، درختانی را مشاهده خواهید کرد که در هیچ جای دیگری دیده نشده است. درخت انجیر معابد ایران با اصالت هندی، خربزه درختی، درخت موز، درخت انبه و درخت داز که شباهت زیادی به نخل دارد. تمامی این گونه‌های گیاهی، سبب ایجاد یک حس خاص و متفاوت در گردشگران می‌شود. این جاذبه گردشگری چابهار، برای علاقه‌مندان به حیات وحش، مکانی خاص و خارق‌العاده است که نباید آن را از دست داد.