چرخه حیات وب‌سایت

صنعت تبلیغات سالهاست که به عنوان ابزاری جهت ترویج و رونق کسب و کار استفاده میشود. تا حدود ۲۰ سال قبل ابزارهایی که برای تبلیغات میتوانست کارایی داشته باشد ابزارهایی از قبیل تبلیغات محیطی، رسانهای و یا بروشورها و پوسترهای تبلیغاتی بود. اما پس از بوجود آمدن صنعت وب، تبلیغات شکل دیگری به خود گرفت و راه جدیدی در این زمینه پیدا شد. خیلی از افراد و کارشناسان وب را به عنوان صنعت نمیشناسند اما بنده نظرم این است که وب یک انقلاب بوده و هم اکنون هم یک صنعت است چون ابزارها و قابلیتهایی که به بشریت ارائه میکند کم از دیگر صنایع ندارد.

بطور کل یک وب سایت برای اینکه بتواند پایدار بماند و انتظارات ما را برآورده سازد ۶ مرحله کلی و وابسته به هم دارد که باید همیشه این مراحل را بدون کم و کاست مد نظر قرار داد و به بهترین نحو ممکن اجرا نمود.

چرخه حیات وب سایت

چرخه حیات وب سایت از ۶ مرحله شکلی می شود که عبارت است از ۱- برنامه ریزی ۲- آنالیز ۳- طراحی ۴- اجرا ۵- تبلیغ و ترویج ۶- نوآوری و به‌روزرسانی

۱- برنامه ریزی

در صنعت تبلیغات اولین اصل شناسایی مخاطب و انتخاب صحیح آن است که بتوان برنامه ای تدوین کرد که بهترین تاثیر را بر روی جامعه مخاطب گذاشته و اثر مثبتی حاصل شود، و طبق مقدمه‌ای که پیشتر بیان شد، صنعت وب هم به نوعی در صنعت تبلیغات قرار می‌گیرد و از این رو شناسایی صحیح مخاطب نیز در صنعت وب بسیار مهم و کلیدی است.

این مهم است که در این مرحله ما ابتدا مخاطبین خود را شناسایی کنیم و بر اساس نیاز، سلیقه، عقاید، فرهنگ، قدرت فهم و … آنها برنامه ریزی کارهای خود را انجام دهیم و هدف نهایی و ایده‌آل خود را مشخص کنیم. پس از مشخص شدن هدف نیاز به مشخص کردن لیست اهداف داریم و باید مراحل و کارهایی که باید انجام شود تا به هدف خود برسیم مشخص شوند. مراحل و کارهایی که باید در برنامه ریزی انجام شوند عبارتند از: مخاطب شناسی، هدف وب سایت، لیست اهداف، دامنه اطلاعات، لیست امکانات و تهیه طرح توجیهی که همانطور که می‌بینید مهمترین و اولین اصل مخاطب شناسی است سپس مشخص نمودن هدف و انتظار ما از سایت، سپس انتخاب راه‌ها و برنامه‌هایی که ما را به هدف خواهد رساند و در ادامه ما به عنوان صاحب کسب و کار باید در زمینه فعالیت خود اطلاعات کامل و جامعی داشته باشیم تا بتوانیم بدرستی نیاز مشتریان را پاسخ دهیم، پس یکی از نکات مهم نیز گسترش دامنه اطلاعات خود در زمینه کسب و کاری است که در حال راه اندازی آن هستیم و بعد از باید امکاناتی که قصد داریم به کاربر ارائه دهیم را مشخص کنیم و در نهایت تمامی برنامه ریزی هایی که انجام داده ایم را بصورت مستند آماده کنیم و برای آن شماره نسخه به همراه تاریخ و نگارنده منظور کنیم تا بتوانیم پس از گذشت زمان و تغییر در وب سایت شاهد پیشرفت خود باشیم.

۲- آنالیز

تمامی اطلاعاتی که در مرحله برنامه ریزی آماده شده اند را مجددا بررسی می کنیم، در جلسات طوفان فکری و یا جلسات با متخصصین آن رشته باگ های طرح را پیدا میکنیم و در نسخه جدیدی آنها را مستند می کنیم. یادتان باشد باید به برنامه ریزی که کرده اید بصورت ۱۰۰٪ اطمینان داشته باشید و اگر حتی یک باگ کوچک در آن باشد می‌تواند کل کسب و کار و پروژه را تحت تاثیر قرار دهد. به یاد داشته باشید: خشت اول گرنهد معمار کج، تا ثریا می‌رود دیوار کج

۳- طراحی

پس از نهایی شدن طرح کسب و کار آنلاین، ما می توانیم شروع به طراحی آن کنیم. که البته منظور از طراحی در این مرحله طراحی تجربه کاربری UX و کاربردپذیری Usability آن می باشد که می‌توان با ابزارهایی که وجود دارد نسب به طراحی mockup و یک نمونه واقعی کوچک prototype اقدام نمود. دلیل این کار هم این است که در صورتی که مستقیما وارد مرحله اجرا شویم و طراحی را پیاده سازی کنیم بدون اینکه قبلا طراحی صورت گرفته شده باشد، جبران اشتباهات در مرحله اجرا دشوار تر از آن در مرحله طراحیست زیرا ممکن است کد نویسی و تحلیل برنامه بر اساس آن صورت گرفته باشد. شاید بتوان گفت UX یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر موفقیت کسب و کار شما خواهد بود پس این مرحله را حذف نکنید و بلکه به بهترین شکل ممکن بر اساس نمونه های موجود (رقبا، همکاران و بسترهایی که مخاطبین شما از آنها استفاده می‌کنند) یک طراحی مناسب داشته باشید همچنین به یاد داشته باشید طراحی بر اساس اطلاعات بدست آمده در مراحل قبلی امکان پذیر است و باید آنها در طراحی در نظر گرفته شوند.

۴- اجرا

در این مرحله طرح توجیهی که در مراحل قبلی تهیه شد به همراه mockupهای طراحی شده را به نیروهای فنی که در زمینه توسعه وب تخصص دارند ارائه می‌گردد و آنها می‌توانند با استناد به اطلاعات بدست آمده پیاده سازی وب سایت را به بهترین شکل ممکن انجام دهند. منظور از اجرا، پیاده سازی طرح گرافیکی UI و همچنین کدنویسی و برنامه‌نویسی وب سایت و بطور کل هر فرآیند و عملیاتی که منجر به تولید وب سایت شود، است.

۵- تبلیغ و ترویج

پس از نهایی شدن اجرای وب سایت بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته، نوبت به تبلیغات و معرفی خدمات و وب سایت می‌رسد که در این مرحله می‌بایست در بین جامعه مخاطبین خود معرفی و تبلیغات داشته باشیم که بتوانیم آنها را از وجود این کسب و کار آنلاین مطلع کنیم.

۶- نوآوری و به‌روزرسانی

شاید یکی از دلایل اصلی در شکست سایتهای بزرگ که مدتها در صدر توجه مخاطبین قرار داشته اند عدم رعایت این مرحله است. نوآوری و به روزرسانی یکی از مراحل مهمی است که باید در کسب و کار آنلاین خود به آن توجه کنیم. زیرا تمامی زحمات و کارهایی که در ۵ مرحله قبلی انجام شده است می‌تواند با رعایت نکردن این مورد از بین برود و نتیجه مورد نظر حاصل نشود. در واقع در این مرحله شما باید فعالیت های مجموعه خود را زیر نظر بگیرید و با انتظارات مخاطبین خود مقایسه کنید و همچنین تکنولوژی ها، امکانات و ابزارهایی که در حوزه کاری شما به روز شده اند را نیز رصد کنید. این مهم است که شما سوار برتکنولوژی باشید و با تغییرات آن کسب و کار خود را نیز تغییر دهید زیرا مخاطبین شما آن تغییرات را خواهند دید و انتظار دارند که شما هم تغییر کنید و اگر نتوانید این نیاز آنها را انجام دهید بعد از مدتی شاهد کم شدن مخاطبین و مشتریان خود خواهید بود.

همانطوری که در مقدمه این مطلب هم ذکر شد، موارد فوق چرخه حیات وب سایت هستند و اگر هر کدام از آنها در لیست کارهایی که باید انجام دهیم حذف شود ممکن است کسب و کار ما دچار مشکل شود. همچنین ترتیب انجام این موارد هم بسیار مهم است.