چه کالاهایی معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند؟

در نظام مالیاتی کشور، برخی از کالاها و خدمات، معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند. ممکن است به دلیل ناآگاهی بعضی از مشتریان، هنگام خرید کالا و یا دریافت خدمات؛ مالیات بر ارزش افزوده از آن‌ها دریافت شود. بنابراین دانستن اینکه چه کالاهایی معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند می‌تواند کمک‌کننده باشد.

ارزش افزوده و مالیات بر آن چیست؟

قبل از معرفی کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده، لازم است با ارزش افزوده و مالیات بر آن آشنا شویم.

ارزش افزوده به افزایش ارزش پول هر کالا طی مراحل تولید تا توزیع گفته می‌شود. یک محصول با عبور از هر مرحله تولید، ارزشی به آن اضافه می‌شود که به آن ارزش افزوده می‌گوییم. مالیات بر ارزش افزوده به صورت چندمرحله‌ای از اضافه ارزش کالای تولیدشده یا خدمات ارائه ‌شده در تمام مراحل تولید و توزیع اخذ می‌گردد و در نهایت به‌ صورت غیر مستقیم از خریدار یا مصرف‌کننده دریافت می‌شود.

به این دلیل که اخذ این نوع مالیات بر روی کالاهاست، در حقیقت مصرف بیشتر، پرداخت مالیات بیشتر را در پی دارد. لذا سازمان مالیاتی کشور به ‌منظور حمایت از قشر کم‌درآمد جامعه، کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده را در لیست کالاهای تولید‌شده قرار داد.

ارزش افزوده در واقع مالیاتی است که به ‌غیر از تولیدکننده اصلی؛ هر واسطه بین مرحله تولید تا توزیع موظف است یک ‌بار آن را پرداخت کند و در مرحله بعد، از مشتری خود، آن را دریافت و به‌ حساب دولت واریز نماید.

مشاور امور مالیاتی اتاق اصناف ایران، در تاریخ 13 دی‌ ماه 1400، لیست کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده را اعلام کرد. در ضمن پس از این تاریخ، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده موظفند برچسب معافیت از این مالیات را روی بسته‌بندی کالاهای مزبور درج نمایند. بنابراین لازم است بدانیم چه کالاهایی معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند.

کالاهای صادراتی نیز به دلیل ارزآوری و ایجاد رونق اقتصادی، معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند. بنابراین افرادی که در زمینه صادرات مشغول فعالیت هستند، نیاز به پرداخت این مالیات.

آیا مشاغل معاف از مالیات بر ارزش افزوده موظف به انجام تکالیف مالیاتی هستند؟

اشخاص حقیقی و حقوقی که صرفاً کسب‌وکارشان عرضه کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده است؛ از انجام تکالیف قانونی مثل ثبت‌نام در سامانه و تهیه و ارسال اظهارنامه معاف هستند. این افراد حق دریافت هیچ‌گونه مبلغی به‌عنوان ارزش افزوده در فاکتورهای خود ندارند.

لازم به ذکر است این افراد تنها در صورتی از ثبت در سامانه و گرفتن گواهی ارزش افزوده و مالیات بر آن معاف هستند که دارای مشاغل معاف از مالیات باشند. کافی است این افراد فقط یک فعالیت اقتصادی داشته باشند که در گروه‌های معاف از مالیات قرار نگیرد؛ در این صورت، موظف هستند در سیستم مالیات بر ارزش افزوده ثبت‌نام کرده و ضمن کسب گواهی‌نامه، اظهارنامه مالیاتی را نیز تهیه و همراه با مالیات دریافتی از مصرف‌کننده به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کنند.

لیست کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده

طبق ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده؛ موارد معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به شرح ذیل است:

• کالاها و محصولات کشاورزی فرآوری نشده مانند گیاهان دارویی، محصولات گلخانه‌ای (سبزی، صیفی، گل و گیاه و قارچ)، محصولات مرتعی، محصولات جنگل (چوب خام)
• دام و طیور زنده و خوراکشان مانند زنبور عسل و نوغان، آبزیان، پرندگان، چهارپایان و حشرات
• انواع کود، سم، بذر، نهال، نشاء و ...
• برنج، سویا، نان ،شکر، شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان، آرد خبازی، پنیر، حبوبات، شیر، قند، روغن نباتی و گوشت
• دارایی‌های غیرمنقول و حواله‌های کاغذی و الکترونیکی
• کالاهای فرهنگی نظیر کتاب، دفتر تحریر، کاغذ، خمیر کاغذ، نسخه‌های کاغذی و الکترونیکی کتاب روزنامه و نشریه، مطبوعات، لوازم تحریری و ...
• لوازم مصرفی خدمات آموزشی و پژوهشی، درمانی، حمل‌ونقل و ...
• داروها، واکسن‌های انسانی و دامی، لوازم موردنیاز درمانی و توان‌بخشی
• واردات کالاهای اهدایی و بلاعوض به نهادهای عمومی و غیردولتی، وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی مانند اورژانس، هلال‌ احمر، کمیته امداد امام خمینی (ره)، آستانه مقدسه، حوزه علمیه و سایر مؤسسات خیریه
• صنایع‌ دستی تولید داخل با هدف از حمایت از استادکاران، هنرمندان و فعالان
• فرش دستباف و موارد اولیه موردنیاز آن
• رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی، تجهیزات اطلاعاتی و نظامی
• کالاهای همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر، طبق مقررات صادرات و واردات

نحوه اجرای نظام مالیاتی کشور

با راه‌اندازی سامانه صندوق‌های فروش؛ زیرساخت‌های لازم برای عملیاتی شدن لایحه نظام ارزش افزوده مهیا شده است و مؤدیان مشمول مالیات موظف به استفاده از این سامانه هستند. لذا ضمن آگاهی از لیست کالاهای معاف از مالیات بر ارزش افزوده؛ لازم است نحوه نصب و استفاده از این سامانه و محاسبه مالیات را بدانیم.

به همین منظور پیشنهاد می‌کنیم برای انجام کلیه امور حسابداری و مالیاتی، از دوره‌های آموزش حسابداری در اصفهان مجموعه تدبیر استفاده نمایید. به کمک این مجموعه، ضمن آموزش 0 تا 100 حسابداری؛ می‌توانید از مشاوره‌های مالیاتی توسط کارشناسان خبره، برخوردار شوید.

مجموعه تدبیر یک آموزشگاه حسابداری در اصفهان می باشد که امکان آموزش حضوری را نیز برای شما فراهم کرده است.